Sintereklaosgedaachte

Munne kolleega vertelde me lest dè z’n jongste dochter ‘t gehèèm verklapt haj van z’n verjaordagskedo. Ze kon ‘t gróote gehèèm nie vur d’r houwe en moes ‘t aon hullieje pa vertelle. Zo loslippig as dées dochter was, zo góed kon mèène zéun zunne mond houwe. Dè hée mèèn rond de tèèd van Sintereklaos véul kopzùrge gekost. De tèèd van verlanglijsjes in de schóen kwaam ’r aon. In de schóen van óoze zéun konne we volop peeje en schóon téekeninge vur diejen bisschop ùit Spanje vèène, mar gin verlanglijsjes van hum. Op mèèn vraog nor zonne lijst zeej dieje gelóovige dettie bij Sintereklaos z’n wense in z’n oor haj geflùisterd. En as die ‘t wies, dan kwaam ‘t wel góed.

Wè we ok prebeerde, hij woj nie zegge wettie téege Sintereklaos gezéed haj. Zonder ’t te wéete héetie ‘t óos dè jaor heel moeilijk gemàokt.

De prebléeme die óoze pa rond Sintereklaos haj en saome meej hum véul aandere ouwelui waare van héel aanderen aord. In mèène kindertèèd reej Sintereklaos nog op taofel. Wij waare thúis meej drie kinder en de al van tevurre gekochte kedookes moese vur de nieuwsgierige kiendjes góed verstopt worre.
5 december léeverde nog véul meer prebléeme op. ’s Aoves waare we netuurlijk nie nor bed te krèège.
Óoze pa drèègde meej van alles en nog wè. En as we dan èèndelijk in bed laage, slíepe we belangenao nog nie.
Om te vurkóome demme nor beneeje kwaame om te kèèke of Sintereklaos al haj gereeje, ging óoze pa op de trap zitte. Terwèèl stalde óos moeder in de kaomer de kedookes op taofel. úit.
Óover Sintereklaosstress gespróoke. Op 6 december, ’s mèèregesvroeg màokte óoze pa de taofel himmel aaf mee n’n appel Waor ie mee ’n mes ’n snee in gemàokt haj. In dées snee hattie ne gulde gedouwe.
’n Eeuwenoud gebrúik kwaam ik laoter aachter.

17e en 19e – eeuwse surprises.

In het blijspel ‘Moortje’ (1616) van G.A. Bredero wordt verteld over sinterklaasgeschenken, waaronder appels met geldstukken erin gestopt. Ook op het beroemde schilderij ‘Het Sint-Nicolaasfeest’ (ca. 1663-65) van Jan Steen komt (rechtsonder) zo’n appel voor. In de 20e eeuw werd de appel gesneden tot een soort doosje, waarin een geldstuk verborgen zat. Dit gebruik was in ons land tot ca. 1955 in zwang. In een 19e eeuws sinterklaasspel (soort ganzenbord) (ca. 1860) staan vele zaken betreffende het sinterklaasfeest afgebeeld. Een ervan is een duveltje dat springt uit een doosje waarop bonbons staat. Boven de afbeelding staat surprise. En in het boekje Sint Nicolaasavond (1880) van Fanny krijgt luitenant een hoofddeksel van karton met daarin verstopt sigaren. Een klein meisje krijgt van Sint een kluwen waarvan zij kousen moet breien voor een arm kind. Pas als de kluwen opgebreid is, vindt ze een tegoedbon voor een mooie pop. Hoe opvoedkundig.

Het Sint-Nicolaasfeest Ca. 1663-1665 Jan Steen       Een gezin viert Sinterklaas. De kinderen hebben net cadeautjes gekregen. Het kleine meisje is erg verwend: ze heeft een pop gekregen en een emmertje vol snoep en speelgoed. De huilende jongen links kreeg de roe in zijn schoen. Het oudere meisje houdt die schoen triomfantelijk omhoog en een kleiner jongetje wijst ernaar en lacht hem uit. Maar oma op de achtergrond wenkt de huilende jongen vriendelijk. Misschien heeft zij toch nog een pakje voor hem in petto, verstopt achter het gordijn.