Het tijdperk van de La Tènecultuur

Donderdag 9 april | Drs. Johan Hendriks

Drs. Johan Hendriks (1954), studeerde MO-Geschiedenis (Tilburg) en Archeologie (Amsterdam), was werkzaam aan de lerarenopleiding in Tilburg, als gemeentelijk archeoloog van Dordrecht en als hoofd van het culturele erfgoed in de gemeente Breda. Hij was al eerder te gast en heeft bewezen boeiend te kunnen vertellen. 

La Tènecultuur – wat zijn Kelten ?

Omstreeks 475 v.Chr. verdwijnt de Hallstattcultuur en maakt plaats voor een nieuw type samenleving waar handelaren en krijgslieden een grote rol spelen. Naast zout wordt ijzer belangrijk en dat leidt tot diepgrijpende maatschappelijke veranderingen, want ijzer is te gebruiken voor status en prestige, maar ook om te smeden tot wapens. De periode die nu begint heeft in 1874 de naam van een typerende plek gekregen van de noordelijke punt van het Meer van Neuchâtel (CH): La Tène, een mogelijke cultusplaats uit het einde van de 3^de eeuw v.Chr. Typerend voor de 5^de eeuw v.Chr. zijn bronzen importen uit Zuid-Zwitserland/Noord-Italië en Etrurië, zoals cista’s, snavelkannen en tuitkannen. Ze komen voor in de vorstengraven van Wijshagen (B), Eigenbilzen (B) en Reinheim (D).

In de 19^de eeuw komt de vraag op wat deze Kelten nu eigenlijk zijn? En nog belangrijker: hoe bepaal je dat ? Die vraag wordt in 1911 beantwoord door Gustav Kossinna die van mening is dat de materiële cultuur de uitdrukking is van een stam of volk. Maar de essentiële vraag wordt daarmee omzeild. Wat bedoelde Hecataois van Milete als hij eind 6^de eeuw v.Chr. schrijft dat Massalia (Marseille) ‘onder de Keltiké’ ligt? En wat bedoelt Herodotos van Halicarnassos (midden 5^de eeuw v.Chr.) als hij schrijft dat de stad Pyrene (Heuneburg) ‘in het land van de Keltoi’ ligt? En dan is er Caesar die medio de 1^ste eeuw v.Chr. schrijft over ‘degenen die in hun eigen taal ‘Kelten’ worden genoemd en in de onze ‘Galliërs’.’ Voor de Grieken zijn Kelten de dragers van de La Tènecultuur. Maar wie zijn ze echt en wat maakt hun cultuur tot een echte ‘Keltische cultuur’? Om die vragen te beantwoorden gaan we op zoek naar de aard van de Kelten en zoomen we in op twee specifieke locaties: de Dürrnberg bij Hallein (A) en de Glauberg (foto) in de Wetterau (D). In de hoop en verwachting dat een klein deel van de sluier over het geheim van de Kelten kan worden opgelicht.

Aanvang 20.00 uur in de Cammeleur zaal 2.   Entree gratis voor leden heemkundekring, niet leden betalen €2,=.